پنس آزمایشگاهی

برخی ابزارهای آزمایشگاهی ممکن است جزو تجهیزات پیچیده الکترونیک گرانقیمت و سرمایه ای محسوب نشوند، ولی وجود آنها برای تسهیل انجام فعالیت‌ها ضروری است. یکی از این ابزارهای مفید در دسترس، انواع پنس‌های مختلف آزمایشگاهی است. پنس آزمایشگاهی که فورسپس هم نامیده می‌شود، ابزاری است که برای جابه‌جایی و انتقال اجسام کوچک مانند نمونه‌ها، مواد جامد یا اجزای ظریف استفاده می‌شود. نوک‌های ظریف پنس امکان دست‌ورزی و کنترل دقیق را حین انجام کار فراهم می‌کند.

انواع پنس آزمایشگاهی

این پنس‌ها را می‌توان به دو دسته بزرگ تقسیم کرد، انبر انگشت شست (که به آن موچین نیز می‌گویند) و انبر هموستاتیک. موچین‌ها را می‌توان به دو دسته پنس پانسمان و فورسپس بافتی تقسیم کرد. نوع دیگری از تقسیم‌بندی نیز وجود دارد. بر مبنای وجود یا عدم وجود  قفل بین دو دسته پنس‌ها، آنها را در دو دسته متفاوت قرار می‌دهند.

پنس‌های قفل‌شونده و پنس‌های غیر قفل‌شونده. پنس‌های بدون قفل به طور مکرر با حرکات دست باز و بسته می‌شوند درحالی‌که پنس‌های قفل‌شونده سطوح گیره (فک‌های پنس) را به هم قفل می‌کند تا بسته باقی بمانند

• پنس شست یا موچین

پنس مدل موچین متداول‌ترین نوع پنس است که در آزمایشگاه‌ها استفاده می‌شود. این پنس فنری با دو تیغه مخروطی که در انتها به هم متصل هستند، برای برداشتن اجسام کوچک، نگه‌داشتن نمونه‌ها یا دست‌ورزی مواد ظریف با فشار از دوسو (بین دو انگشت معمولاً شصت و اشاره) به هم فشرده می‌شوند. فنر استفاده شده بین دو تیغه در محل اتصال تیغه‌ها، پس از برداشتن فشار دو تیغه را به فاصله اولیه از هم بر می‌گرداند.

پنس‌های مدل موچین فاقد سیستم قفل‌کردن هستند، این پنس‌ها ممکن است دندان داشته باشند یا نداشته باشند. معمولاً باور بر این است که پنس بدون دندان آسیب کمتری به بافت وارد می‌کند، بااین‌حال، ازآنجاکه آنها اغلب نسبت به فورسپس با دندان، به فشار بیشتری برای نگه‌داشتن بافت‌ها نیاز دارند و ممکن است آسیب بیشتری به بافت‌ها وارد کنند.

بر مبنای صاف بودن و دندانه‌دار بودن فک‌های این پنس‌ها، آنها را در دو گروه پنس پانسمان و پنس بافتی دسته‌بندی می‌کنند.

• پنس پانسمان

پنس پانسمان عمدتاً برای دست زدن به پانسمان‌های استریل، گاز، سواب‌های پنبه‌ای و سایر مواد مراقبت از زخم استفاده می‌شود. پنس پانسمان معمولاً دارای فک‌های پهن‌تر، صاف و غیر دندانه‌دار یا دارای دندانه‌های ریز است که در مقایسه با پنس بافتی، قدرت چسبیدن کمتری دارد. این نوع پنس برای گرفتن و نگه‌داشتن گاز و پانسمان‌کردن طراحی شده است.

• پنس بافتی

پنس‌های بافتی معمولاً دارای فک‌های باریک‌تر و دندان‌هایی هستند که برای گرفتن و دست‌ورزی بافت طراحی شده‌اند. پنس‌های بافتی معمولاً دارای فک‌های دندان‌دار هستند که امکان چسبندگی دقیق روی بافت‌ها را بدون ایجاد آسیب قابل‌توجه فراهم می‌کند. این پنس‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که یک گیرنده ایمن را بدون ایجاد آسیب بیش از حد به بافت‌ها فراهم کنند. دندان‌ها یا دندانه‌ها به جلوگیری از لغزش کمک کرده و نگه‌داشتن ایمن را فراهم می‌کند.

پنس‌های بافتی گاهی پنس‌های تشریح هم نامیده می‌شوند. از این پنس‌ها در محیط‌های آزمایشگاهی و بالینی برای گرفتن و نگه‌داشتن استفاده می‌کنند. این پنس‌ها در طیف وسیعی از اندازه‌ها، شکل‌ها (مستقیم، منحنی، دندان موش صاف، نوک تیز) و انواع فرم فک طراحی و ساخته می‌شوند.

• پنس‌های هموستاتیک

پنس‌های هموستاتیک بیشتر شبیه قیچی با دسته‌های حلقه‌ای است. این پنس‌ها دارای یک مکانیسم قفل در نزدیکی دسته‌ها، برای بستن و نگه‌داشتن رگ‌های خونی یا بافت‌ها در طول جراحی یا اقدامات پزشکی هستند.

کاربرد پنس در آزمایشگاه

در آزمایشگاه‌های بیولوژیک و پاتولوژیک، پنس‌ها برای دست‌ورزی بافت‌ها، اندام‌ها و ساختارهای کوچک استفاده می‌شود. هنگام کار زیر میکروسکوپ، از پنس برای قراردادن نمونه‌ها، اسلایدها، پوشش‌های لغزنده یا سایر اجزای میکروسکوپی بدون تماس مستقیم با آنها استفاده می‌شود. در نتیجه آلودگی و آسیب به حداقل می‌رسد. از پنس همچنین برای جمع‌آوری ارگانیسم‌های کوچک یا نمونه‌های شکننده، به‌ویژه در تحقیقات بیولوژیکی و زیست‌محیطی استفاده می‌شود.

در زمینه‌هایی مانند میکروبیولوژی یا آزمایشگاه‌های بالینی، از پنس استریل برای مرتب‌سازی یا جابه‌جایی مواد استریل، مانند صفحات آگار، سواب‌های استریل یا بسته‌بندی استریل در شرایط آسپتیک استفاده می‌شود.

برخی پنس‌ها دارای فک‌های مستقیم هستند. استفاده از این پنس‌ها برای کارهای معمولی و روش‌هایی که در آن دقت و کنترل لازم است رایج‌تر است. کنترل و دست‌ورزی با این پنس‌ها آسان‌تر است.

برخی پنس‌ها با فک‌های خمیده (منحنی) ساخته می‌شوند. از این پنس‌ها هنگام کار در فضاهای تنگ یا هنگام رسیدن به اشیا در کنج‌ها یا زوایای فرد استفاده می‌شود. انحنای فک پنس، باعث بهبود دید در نوک و دسترسی بهتر به نواحی یا اشیایی خاص می‌شود که دسترسی به آنها با پنس مستقیم دشوار است.

برخی پنس‌ها دارای فک‌های زاویه‌دار هستند. پنس‌های زاویه‌دار در مواقعی که نیاز به یک خط دید واضح است و هنگام کار در زاویه‌ای که به‌راحتی با موچین‌های مستقیم قابل‌دسترسی نیست، کاربرد دارند.

جنس پنس آزمایشگاهی

پنس های ازمایشگاهی متناسب با نیازهای کاربردی از انواع مواد مختلف مانند فولاد ضدزنگ، تیتانیوم و دلرین طراحی و ساخته میشوند

• پنس‌های فولادی

پنس‌های آزمایشگاهی معمولاً از فولاد ضدزنگ (گرید جراحی) یا فولاد آلمانی ساخته می‌شوند، البته در برخی نمونه‌ها از تیتانیوم یا حتی دلرین (پلاستیک) نیز تولید می‌شوند. فولاد ضدزنگ و تیتانیوم قابل اتوکلاو هستند.

• پنس‌های تیتانیومی

پنس‌های تیتانیومی 40 درصد سبک تر از فولاد ضد زنگ هستند، که آنها را برای استفاده طولانی مدت و به حداقل رساندن خستگی دست ایده آل می کند. ابزار تیتانیومی در برابر خوردگی مقاوم و بادوام هستند، بنابراین عمر طولانی تری دارند.

• پنس‌های دلرین

پنس‌های موچین دلرین دارای مقاومت سایشی بالا، بسیار مقاوم در برابر حرارت، غیر رسانا، ضد الکتریسیته ساکن، ضد مغناطیس و ضد آب هستند.

خرید پنس آزمایشگاهی

انتخاب و خرید پنس برای آزمایشگاه، باید مبتنی بر نوع کاربرد، تنوع فعالیت‌های آزمایشگاهی و البته هزینه در نظر گرفته شده باشد. تنوع مراکز فروش تجهیزات جراحی و بیمارستانی این امکان را به خریدار می‌دهد که برای تجهیز آزمایشگاه متناسب با نیازها و البته هزینه‌ها برای انتخاب و خرید اقدام کند.

سخن نهائی

پنس‌های آزمایشگاهی معمولاً جزو تجهیزات سرمایه‌ای آزمایشگاه محسوب نمی‌شوند. این وسایل کار برای تجهیز آزمایشگاه و تسهیل انواع فعالیت‌های تشخیصی و پژوهشی ضروری است. دردسترس‌بودن انواع این پنس‌ها، دست‌ورزی در آزمایشگاه را برای متخصصین و تکنسین‌ها، تسهیل می‌کند.