جار آزمایشگاهی
در آزمایشگاه های زیست شناسی و پزشکی، جار آزمایشگاهی (Anaerobic jar) یک ابزار مهم و ضروری برای کشت باکتری های بی هوازی است. این جار ها محیطی بدون اکسیژن را برای رشد این باکتری ها ایجاد می کنند که به طور طبیعی در حضور اکسیژن زنده نمی مانند. باکتری های بی هوازی در بسیاری از فرآیندهای زیستی مهم نقش دارند، از جمله تخمیر، گوارش و تجزیه مواد آلی. کشت این باکتری ها برای درک بهتر عملکرد آنها و تولید محصولات مفید مانند آنزیم ها و داروها ضروری است.
جار آزمایشگاهی چیست؟
جار آزمایشگاهی یک ظرف شیشه ای یا پلاستیکی است که به طور محکم بسته می شود و دارای یک سیستم برای حذف اکسیژن است. این سیستم ممکن است شامل یک پمپ خلاء، یک پوشش لاستیکی یا یک ماده شیمیایی باشد که با آب واکنش می دهد و اکسیژن را مصرف می کند.
انواع جار آزمایشگاهی
جار آزمایشگاهی در انواع مختلفی موجود است که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند. برخی از انواع رایج جار آزمایشگاهی عبارتند از:
- جار شمعی: این جار دارای یک شمعی در مرکز آن است که با روشن شدن، اکسیژن را مصرف می کند.
- جار پمپ تخلیه: این جار دارای یک پمپ خلاء است که اکسیژن را از آن خارج می کند.
- جار گاز پک: این جار با استفاده از یک ماده شیمیایی که با آب واکنش می دهد، اکسیژن را از آن خارج می کند.
ساختار جار آزمایشگاهی
جار آزمایشگاهی در دو قسمت اصلی تشکیل شده است:
- بدنه جار: بدنه جار معمولاً از شیشه یا پلاستیک ساخته شده و دارای دهانه ای است که پلیت های کشت در آن قرار می گیرند.
- درب جار: درب جار معمولاً از پلاستیک ساخته شده و دارای یک واشر لاستیکی است که به طور محکم به بدنه جار متصل می شود تا از ورود اکسیژن جلوگیری کند.
کاربردهای جار آزمایشگاهی
جار آزمایشگاهی برای طیف وسیعی از کاربردها استفاده می شود، از جمله:
- کشت باکتری های بی هوازی: این کاربرد اصلی جار آزمایشگاهی است.
- جداسازی و شناسایی باکتری ها: جار آزمایشگاهی برای جداسازی باکتری های بی هوازی از سایر باکتری ها و شناسایی آنها استفاده می شود.
- بررسی فعالیت آنزیمی باکتری ها: جار آزمایشگاهی برای بررسی فعالیت آنزیم های باکتری های بی هوازی استفاده می شود.
نکات مهم در استفاده از جار آزمایشگاهی
برای استفاده صحیح از جار آزمایشگاهی باید نکات ایمنی و فنی خاصی را رعایت کرد. در اینجا برخی از نکات مهم ذکر شده است:
- جار آزمایشگاهی را در محیطی بدون رطوبت و بدون گرد و غبار نگهداری کنید.
- قبل از استفاده از جار آزمایشگاهی، آن را به خوبی بشویید و استریل کنید.
- برای جلوگیری از ورود اکسیژن، درب جار را محکم ببندید.
- پس از استفاده از جار آزمایشگاهی، آن را به درستی تمیز و استریل کنید.