دستگاه میکروتوم

میکروتوم، یکی از ابزارهای تجهیزات پاتولوژی است که با ظرافت و دقت بی‌نظیر، مقاطع نازکی از بافت‌ها را برای بررسی دقیق‌تر در زیر میکروسکوپ آماده می‌کند. انواع مختلفی از میکروتوم وجود دارد، اما همه آنها بر اساس یک اصل اساسی کار می کنند: یک تیغه برای برش دادن استفاده می شود. از نمونه بافت، که در یک بلوک پارافین یا پلاستیک تعبیه شده است. ضخامت برش را می توان با تنظیم فاصله بین تیغه و بلوک بافت تنظیم کرد.

دستگاه میکروتوم چیست؟

میکروتم یک ابزار تخصصی آزمایشگاه است که برای برش دقیق بخش‌های نازک نمونه‌های بیولوژیکی یا مواد برای بررسی میکروسکوپی طراحی شده است و نقش مهمی در زمینه‌های مختلف علمی از جمله بافت‌شناسی، آسیب‌شناسی و علم مواد دارد. میکروتم‌ها انواع مختلفی دارند که هر کدام برای کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند. صرف‌نظر از نوع، میکروتم‌ها برش منسجم و دقیق را تضمین می‌کنند و تجزیه‌وتحلیل دقیق و تحقیق در رشته‌های علمی متنوع را تسهیل می‌کنند.

کاربردهای میکروتم

• در آزمایشگاه‌های پاتولوژی و مشابه آنها، کاربرد میکروتم‌ها انجام برش‌های دقیق با ضخامت گوناگون برای کاربردهای متفاوت در بافت‌های مختلف است.
• از اولترامیکروتم‌ها یا مگاتوم‌ها برای میکروسکوپ فلورسانس میدان وسیع و میکروسکوپ کانفوکال که عمق تصویربرداری بسیار محدودی دارند و بنابراین تنها می‌توانند تا 200 میکرومتر بافت را در یک زمان به دست آورند (بسته به بافت)، استفاده می‌شود.
• میکروتم‌های چرخشی می‌توانند مقاطع بافتی بسیار نازکی (0.5 تا 60 میکرومتر) ایجاد کنند. بااین‌حال، برای استفاده از این روش، بافت باید قبل از برش با آبگیری و قراردادن نمونه در پارافین یا رزین اپوکسی سخت شود – فرایندی زمان‌بر و پر زحمت.

بخش‌هایی از بافت مغز موش با ضخامت 200 میکرومتر، که به صورت دسته‌ای با Megatome بریده شده‌اند.

• میکروتم‌های کرایوستات: مشابه میکروتم‌های چرخشی عمل می‌کنند، با این تفاوت که برش در یک فریزر کنترل‌شده و بسته انجام می‌شود. سخت‌شدن نمونه برای تثبیت آن قبل از برش به میکروتم‌های کرایوستات اجازه می‌دهد تا برش‌های بسیار نازکی نیز تولید کنند.
• میکروتم‌های ارتعاشی می‌توانند بافت‌های ثابت یا تازه را مستقیماً بدون قراردادن در محیط سخت‌کننده برش دهند و معمولاً برش‌های ضخیم‌تری (بیش از 50 میکرومتر) تولید می‌کنند. این باعث می‌شود این روش ابزار مناسب‌تری برای تصویربرداری حجمی مانند میکروسکوپ کانفوکال، دو فوتونی و صفحه نور باشد.

اجزای میکروتوم

علی‌رغم اینکه انواع مختلفی از میکروتم‌ها وجود دارد، اما همه آنها از سه بخش اصلی تشکیل شده‌اند:

• پایه (بدنه میکروتم): بدنه/پایه میکروتم به عمودی نگه‌داشتن ابزار کمک می‌کند. دارای قسمتی برای اتصال تیغه برنده است. بدنه دارای درجه‌ای است که فاصله حرکت نگهدارنده بلوک با آن تنظیم می‌شود.
• اتصال چاقو و تیغه
• نگهدارنده تیغه، تیغه را روی بدنه ثابت نگه می‌دارد
• نگهدارنده مواد یا بافت
• نگهدارنده بلوک، نمونه را نگه می‌دارد. برخلاف هر وسیله برش دیگری، این بخش قسمت متحرک میکروتم است.

◁◁ از سایر محصولات سایت ما دیدن فرمایید: میکروسکوپ آزمایشگاهی

روش کار با دستگاه میکروتم

• قبل از استفاده از میکروتم، نمونه‌ها باید جاسازی شوند، به این معنی که باید در یک فیکساتور سفت‌تر قرار داده شوند. برای انجام این کار، نمونه باید با موم یا اپوکسی پوشانده شود. سپس باید آن را در قالب قرار داد تا خنک و سفت شده و آماده برش شود.
• در اکثر ماشین‌های میکروتم، یک بخش با حرکت نگهدارنده مواد به سمت تیغه درحالی‌که تیغه به طور محکم ثابت نگه داشته می‌شود، بریده می‌شود. حرکت واقعی برش، چه در یک صفحه عمودی یا افقی باشد، با مکانیسم پیشرفته ترکیب می‌شود، به‌طوری‌که نگهدارنده مواد بعد از هر برش حرکت می‌کند. فاصله‌ای که نگهدارنده جابه‌جا می‌شود را می‌توان با استفاده از تنظیم مقیاس روی بدنه دستگاه انتخاب کرد.
• مهم‌ترین دستور تمیزکردن روزانه ابزار است. اگر دستگاه به طور منظم آن را تمیز نشود، ممکن است تیغه زنگ‌زده و برش نمونه‌ها به میزان قابل‌توجهی سخت‌تر و سخت‌تر می‌شود. همیشه باید تیغه را قبل از تمیزکردن از دستگاه جدا کرد.
• بسیار مهم است که در حین تمیزکردن اطمینان حاصل شود که هیچ مایعی به داخل ابزار وارد نشود. این می‌تواند کارایی دستگاه را به خطر بیندازد و به طور بالقوه به عملکرد داخلی میکروتم آسیب برساند
• به‌عنوان توصیه مراقبت نهایی، مانند اکثر تجهیزات علمی، توصیه می‌شود که ابزار حداقل یک‌بار در سال توسط یک تکنسین خدمات واجد شرایط بازرسی شود.

◁◁ مطلب پیشنهادی: آموزش برش با میکروتوم

اصول انتخاب و خرید میکروتوم

انتخاب میکروتم مناسب برای تهیه مقاطع با کیفیت مناسب برای آزمایش‌ها مهم است؛ زیرا استفاده از ابزار اشتباه ممکن است نمونه‌ها و در نتیجه آزمایش‌ها را خراب کند. فرایند تصمیم‌گیری خرید میکروتم باید نکات مفیدی از ملاحظات مهم موردتوجه قرار گیرد:

تعیین الزامات کاربردی برای میکروتم

قبل از خرید میکروتم برای آزمایشگاه، درک هدف آزمایش‌ها و نمونه‌ها، طیفی از میکروتم‌ها با پروفایل‌های تیغه، اندازه‌ها، شکل‌های مختلف و توانایی برش مواد نرم تا سخت وجود دارد. همچنین، آزمایش‌های مختلف به ضخامت‌های متفاوتی از اسلایس‌ها نیاز دارند.

تعیین نوع مواد و بافت‌هایی که در پژوهش‌ها و آزمایش‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرند

• اگر آزمایشگاه با بافت‌های نرم، شکننده و چرب کار می‌کند، باید از میکروتم‌های عمومی مانند میکروتم‌های چرخشی استفاده شود.
• میکروتم‌های اره‌ای برای برش نمونه‌های شیشه‌ای، سرامیکی، استخوانی و رزینی مناسب است. موادی به ضخامت 20 میکرومتر را می‌توان با استفاده از این میکروتم برش داد.
• میکروتم گهواره‌ای به آزمایشگاه امکان می‌دهد بخش‌هایی از گیاهان و حیوانات به‌صورت بلوک یا دسته‌ای برش داده شود.
• میکروتم‌های ارتعاشی در حین ساخت لام برای حیوانات و مواد گیاهی ترجیح داده می‌شوند.
• هنگام کار با یک نمونه بزرگ‌تر (مانند کل مغز) یا یک نمونه سنگین‌تر (مانند استخوان و دندان)، میکروتم سورتمه ترجیح داده می‌شود.
• اگر برنامه پژوهشی آزمایشگاه کار با نمونه‌های بزرگی مانند مغز انسان یا مغز پستانداران غیرانسان است، Megatome تنها ابزار موجود در بازار است که قادر است بافت‌هایی با این اندازه را به طور خودکار و دقیق برش دهد.
• اگر برنامه‌ریزی برای حجم زیادی از نمونه‌های کوچک‌تر مانند نمونه‌برداری‌ها، ارگانوئیدها یا اندام‌های جوندگان است، فقط Megatome می‌تواند آرایه‌های بزرگی از این بافت‌ها را برش دهد.

تعیین ضخامت اسلایس‌ها (در میکرون)

ضخامت اسلایس‌های نمونه برای تعیین کمیت میکروسکوپی مهم است. با استفاده از نمونه‌های ضخیم‌تر نمی‌توان جزئیات واضح‌تری به دست آورد. بااین‌حال، نمونه‌های نازک‌تر ممکن است قبل از استفاده در آزمایش خراب شوند؛ بنابراین، باید میکروتمی را انتخاب کرد که قادر باشد اسلایس‌های متناسب با کاربرد را ارائه دهد.

ایمنی و ارگونومی

حفظ ایمنی کارکنان آزمایشگاه همیشه از اهمیت بالایی برخوردار است. به‌خصوص هنگام استفاده از تیغه‌های تیز، کاربران میکروتم در معرض خطر بریدن خود هستند. ممکن است انتظار این باشد که بیشتر صدمات برش در طول برش اتفاق می‌افتد، ولی مصاحبه با بیش از 100 متخصص بافت شناسی نشان داد که بیشترین خطر مربوط به میکروتمی ناشی از فراموش کردن تیغه هنگام تمیز کردن میکروتم و به دنبال آن جابجایی یا تعویض بلوک و برداشتن تیغه است. علاوه بر این چندین ساعت حرکت مکرر چرخشی بازو در چرخاندن دستگاه با دست ممکن است باعث ناراحتی شود و خطر ابتلا به اختلالات عضلانی اسکلتی مرتبط با کار را افزایش دهد. یک میکروتم کاملاً خودکار نیاز به چرخاندن با دست را از بین می‌برد، بنابراین اختلالات عضلانی مربوط به میکروتمی را به حداقل می‌رساند.

حفظ ایمنی محیط آزمایشگاه و کارکنان همیشه در اهم اولویت باید قرار داشته بشد. میکروتومی را انتخاب کنید که ملاحظات ایمنی زیر را رعایت کند:
وجود قفل ایمنی بر روی دسته گران میکروتوم – امکان قفل کردن دسته گردان میکروتوم برای حفظ ایمنی کاربر در هنگام گذاشتن و برداشتن نمونه و یا تیغ میکروتوم و یا سایر مواقعی که احتیاج به آزاد و رها بودن دسته گردان میکروتوم نیست.
وجود محافظ تیغ میکروتوم که در زمان اتمام کار و یا مواقع گذاشتن و برداشتن نمونه، تیغ میکروتوم را پوشش می دهد تا از هرگونه تماس دست کاربر با تیغ جلوگیری کند.
وجود دکمه توقف اضطراری بر روی میکروتوم اتوماتیک یا فوت سوئیچ برای توقف فوری موتور در موارد اضطراری.
برای جلوگیری از شروع به کار ناخواسته و اتفاقی موتور متصل به دسته گردان میکروتوم در میکروتوم های اتوماتیک، نیاز به دو دکمه جداگانه برای شروع به کار موتور ضروری است.
در مدل های میکروتوم اتوماتیک برای جلوگیری از هر گونه آسیب رساندن در هنگام کار در حالت اتوماتیک ضروری است، برای دستی دسته گردان میکروتوم امکان جمع شدن وجود باشد.
باید بتوان تیغ میکروتوم را بدون خطر آسیب، از هولدر تیغ میکروتوم (نگهدارنده تیغ میکروتوم) در اورد و یا روی آن نصب کرد.
اگر میکروتوم دستی را برای خرید ترجیح می دهید، اطمینان حاصل کنید که دستی گردان میکروتوم به کاربر نزدیکتر است تا امکان راحتی ارگونومیک طولانی مدت فراهم شود.
بالانس سری نمونه با توجه به اندازه و وزن گیره نمونه قابل تنظیم باشد تا از افتادن تصادفی آن بر روی تیغ میکروتوم در سرعت های برش بالا اجتناب شود.

کیفیت مناسب برش‌ها

ازآنجایی‌که معمولاً فعالیت‌های پژوهشی و تشخیصی، اغلب در مورد بافت انسانی است، کیفیت همیشه حرف اول را می‌زند. هنگام برش اسلایس‌ها از بافت بیمار، هر برش یک فعالیت مهم است. تهیه اسلایس‌های با کیفیت بالا نتیجه عوامل متعددی شامل دقت، پایداری و کیفیت تک‌تک اجزا میکروتم است:

• دقت مکانیسم‌های الکتریکی دستگاه
• پایداری میکروتم برای اطمینان از برش بدون لرزش.
• کیفیت قطعات به‌عنوان‌مثال نگهدارنده تیغه، گیره‌های نمونه و مواد مصرفی مرتبط (تیغه).
• جهت‌گیری دقیق نمونه با مرجع نقطه صفر، امکان ترازکردن سریع بلوک بافت برای برش ایدئال
• استفاده اختیاری از دستگاه الکتریکی خنک‌کننده نمونه، کیفیت یکنواخت اسلایس‌ها را در نتیجه دمای نمونه کنترل‌شده به دست می‌دهد.

از آنجایی که نزد پرسنل آزمایشگاه، بافت بدن بیمار به امانت گذاشته می شوند، کیفیت و دقت همیشه اولین حرف را می زند. لذا هنگام برش بافت بیمار، هر بخش از برش به حساب می آید و مهم است.
برش های با کیفیت بالا نتیجه عوامل متعددی چون دقت، ثبات و کیفیت تک تک اجزا است. از جمله دقت مکانیسم تغذیه، پایداری میکروتوم برای اطمینان از برش بدون لرزش، کیفیت اجزایی مانند هولدر تیغ، گیره نمونه و مواد مصرفی مانند تیغ میکروتوم تنظیم جهت گیری دقیق نمونه با مرجع نقطه صفر اجازه می دهد تا نمونه به سرعت تراز شود و برای برش مجدد آماده شود.

قابلیت اطمینان از نام تجاری محصول

• خرید میکروتم جدید آرامش خاطر را فراهم می‌کند، خرید تجهیزات بازسازی شده کارخانه تضمین می‌کند که ابزارها با قطعات یدکی اصلی توسط پرسنل آموزش‌دیده با گارانتی کارخانه به‌روز شده‌اند.
• جستجو برای تصمیم‌گیری: پرس‌وجو از افراد دیگری که از میکروتم‌ها استفاده می‌کنند، بازدید از سایت‌ها، بررسی محصولات مشتری، وبلاگ‌ها و غیره.
• مدت‌زمان حضور یک شرکت در صنعت تجهیزات آزمایشگاهی، سطح بالای خدمات مشتری توسط تولیدکننده، تضمین فرایند پشتیبانی از فروش تا تحویل و نصب و همچنین پشتیبانی پس از فروش.

تعمیر و نگهداری و خدمات

• یک میکروتم برای کار مداوم دوام ساخته می‌شود، اما زمانی که نیاز به تماس سرویس است، باید این اطمینان وجود داشته باشد که توسط سازنده به‌درستی سرویس می‌شود.
• باید این تضمین وجود داشته باشد که مهندسان منطبق با تعهد سازنده و واجد شرایط برای تعمیر میکروتم برای افزایش عمر مفید آن در دسترس هستند.
• باید اطمینان حاصل شود که قطعات مناسب برای سرویس دستگاه طبق تنظیمات کارخانه در دسترس هستند.

◁◁ از سایر محصولات سایت ما دیدن فرمایید: هات پلیت آزمایشگاهی

قیمت دستگاه میکروتوم

قیمت دستگاه میکروتوم به عوامل مختلفی مانند برند، مدل، نوع، کارایی و امکانات آن بستگی دارد. عوامل موثر بر قیمت میکروتوم عبارتند از:

• برند: برندهای معروف و شناخته شده مانند Leica، Zeiss و Olympus معمولاً قیمت بالاتری نسبت به برندهای کمتر شناخته شده دارند.
• مدل: مدل های جدیدتر و پیشرفته تر میکروتوم ها معمولاً قیمت بالاتری نسبت به مدل های قدیمی تر و ساده تر دارند.
• انواع میکروتوم: میکروتوم ها در انواع مختلفی مانند دستی، برقی، اتوماتیک و نیمه اتوماتیک تولید می شوند که قیمت هر کدام متفاوت است.
• کارایی: میکروتوم ها با کارایی های مختلفی تولید می شوند که قیمت آنها را تحت تاثیر قرار می دهد. به عنوان مثال، میکروتوم هایی که برای برش های ضخیم تر استفاده می شوند معمولاً قیمت ارزان تری نسبت به میکروتوم هایی که برای برش های نازک تر استفاده می شوند دارند.
• امکانات: میکروتوم ها با امکانات مختلفی مانند سیستم خنک کننده، سیستم ضد لغزش، سیستم تنظیم ضخامت برش و غیره تولید می شوند که قیمت آنها را تحت تاثیر قرار می دهد.